Seci ve Kafiye Lügati, 1905 (1323) yılında, alanında yazılmış en eski lügatlerden biridir. Bu sözlük, edebî eser yazacaklar için kafiye oluşturmada yol göstermesi, eski Türkçe metin örneklerini okuyacaklar için kolaylık sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Ali Seydî Bey, Edebî eser yazacaklara kafiye oluşturmada yol göstermesini sağlamak amacıyla bu lügati hazırlandığını belirtir. Edebiyatta serbest nazım dışındaki şiirler (halk şiirleri, divan şiirleri ve türleri) kafiyeye dayanır. Kafiye için de benzer seslerden meydana gelen kelimelerin kullanılması gerekir. Böylece kafiye olan kelimeler hem göz, hem de kulak için kullanılmış olur.
Batı edebiyatında benzer seslerden meydana gelmiş sözlük örnekleri mevcuttur. Bizde ise bu şekilde yazılmış sözlük örnekleri çok azdır. Bu sebeple Ali Seydî’ninSeci ve Kafiye Lügati alanında yazılmış önemli sözlüklerden birisidir. 2003 yılından beri üzerinde çalıştığımız bu sözlüğü bugünkü dilimize kazandırmayı düşündük.
Ali Seydi Beyinmukaddimesinde de belirttiği gibi yazılış açısından benzer olan kelimelerin karşılaştırılmasını önlemeye yarayacağını ve kelime hazinesini genişleteceğini umuyoruz. Sözlüğün orijinal metni Arap alfabesi ile yazılmıştır. Dili Osmanlı Türkçesidir. Hazırladığımız sözlüğün sonuna bugünkü Türkçeye göre dizilmiş alfabetik bir Lügatçe verdik. Lügatçenin hazırlanışı ile ilgili bilgiler o bölümde verilmiştir. Sözlükte geçen bilinmeyen kelime, tamlama, birleşik kelimearayanlar bu dizine bakarak aradıkları kelimeleri kolayca bulabilecektir.
AtâÇatıkkaş
Ali Seydi Bey (1870-1933)
Dilci ve tarihçi. Erzincan Askeri Rüştiyesi’ni bitirerek Mülkiye’ye girdi. 1891’de Şûra-yı Devlet Kaleminde, daha sonra da Hazine-i Hassa Mümeyyizliğinde bulundu. Aynı dönemde idadilerde öğretmenlik de yaptı. 1980’den başlayarak mutasarrıflık, velilik ve mülkiye müfettişliği gibi devlet görevlerinde bulundu.
Tarih-i Osmanî Encümeni üyeliğine seçilen Ali Seydi Bey, emekliye ayrıldıktan sonra da Mülkiye Mektebi Kitabet-i Resmiye öğretmenliği ve İstanbul Belediyesi Umumi Meclis üyeliğinde çalıştı. Cumhuriyet Döneminde Trabzon Milletvekili olarak meclise girdi.
Ali Seydi Bey’in çoğu okul kitabı 90’dan fazla yapıtı bulunmaktadır. Tarih konularını kapsayan ve sözlük türündeki çalışmalarıyla da bilim yaşamına katkıda bulunmuştur
Menü
Sepete Ekle
