İdris Peygamber’in İki Kitabı

İdris, Enoch, Thoth ya da Hermes... Neredeyse her bir kadim hikmet bilgisinin odağında yer alan bu isim, Hz. Nuh’un büyük-büyük babasıdır. Eski ve Yeni Ahit’in yanı sıra Kur’an’da da anılan İdris Peygamber’in simyadan madenciliğe, terzilikten astronomiye kadar birçok bilimin babası olduğuna inanılır.

Hz. İdris’in kutsal kitaplarda göğe yükseltildiği anlatılır. Kur’an’da da “Onu yüce bir makama yükselttik” ifadesiyle anılır. Hz. İdris’in ilk yazı yazan kişi olduğuna inanılır. Yüzlerce kitap yazdığı söylenen İdris Peygamber’e atfedilen günümüze ulaşan iki kutsal metin bulunur. Bunlardan ilki, “İdris’in Kitabı” diğeri ise “İdris’in Sırlar Kitabı”dır.

“İdris’in Kitabı”, kadim Etiyopya dili olan ve bugün bir avuç gizemli kilisede ayin dili olarak kullanılan Ge’ez dilinde yazılmıştır. Sami dil ailesine mensup bu dil, ilk kitabın orijinal dilidir. Kitabın orijinali de Habeşistan’da 1882 yılında şans eseri keşfedilmiştir. “İdris’in Sırları Kitabı” ise kadim Slavca yazılmış bir metindir. II. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar orijinali bulunan ve üzerinde çeşitli tercüme yapılmış kitabın, savaşta kaybolduğu söylenir. Bugün elimizde kısmen olarak orijinali vardır.

İdil Yayınları’ndan çıkan İdris Peygamber’in İki Kitabı, bu iki metni bir arada ihtiva etmektedir. Ayrıca ilk kitabın Richard Laurance ve Robert H. Charles’ın çevirileri yan yana verilerek okuyucuya karşılaştırma imkanı da sağlanmıştır. Robert H. Charles’ın çevirisinde ayrıca “Ölü Deniz Yazmaları” ile Giza’da bulunan Kıpti dilindeki parçalar ve Yunanca yazmalar arasında kıyas da mevcuttur. “İdris’in Sırlar Kitabı” ise Rutherford H. Platt’ın “Eden’in Kayıp Kitapları” adlı eserindeki ilgili bölümden tercüme edilmiştir.

İlk kutsal metin olan İdris Peygamber’in kitabı, 5 kısımdan oluşmaktır. İlk kısım Gözcüler Kitabı’dır. Bu bölümde dünyayı korumakla ve gözlemekle görevli meleklerin Rabbin buyruğunu çiğneyip (Nefilim) dünyaya inip insanoğlunun kızlarıyla evlenmesi anlatılır. Gözcüler insanlara, birbirlerini öldürecek aletler ile büyü gibi yasak bilgiler öğretir. Gözcüler ile insanların neslinden devler ortaya çıkar ve dünyaya büyük bir yıkım getirir. Nuh tufanı bu neslin yeryüzünden kaldırılması amacını taşır.

İkinci kısım Meseller Kitabı’dır. Bu kısımda İdris Peygamber’in göklere yaptığı seyahatler ve burada gördüğü harikalar anlatılır. Ayrıca bu bölümde Seçilmiş İnsan Oğlu’na dair tanımlamalar bulunur. Güneş ve ayın hareketleriyle yılların hesaplamalarının bulunduğu üçüncü kısım Astronomi Kitabı’dır.

İmgelemler Kitabı’nda İdris Peygamber’in gördüğü üç mesel anlatılır. Bunlardan biri Kıyamet Haftaları’dır. Hafta hafta dünya tarihinin anlatımının ardından alegorik anlatımla Peygamberler Tarihi bulunur. Son kısım olan Mektuplar ya Eyvahlar Bölümü’nde ise sadıklara müjdeler ve inanmayanlara uyarılar yer alır.

İdris Peygamber’in Sırları Kitabı, daha kısa bir metindir. Hz. İdris’in göğün katları arasındaki yolculuğu anlatılır. Ayrıca bu kitapta, Rabbin ağzında Tekvin yani Yaratılış betimlenir. İlk kitapta olduğu gibi uyarılar ve öğütler, bu ikinci kitapta da yer bulur. İdris’in Sırları Kitabı, Hz. İdris’in meleklerce göğe alınmasıyla son bulur.