Menü
Giriş
Sepetim
Menü
Aristoteles, M.Ö 384 yılında, şuan Athos tepesi olarak bilinen Makedonya’nın kenti olan Stageira’da dünyaya gelmiştir. Babasının Makedonya II. Amyntas’ın doktoru olan Nikomakhos olduğu düşünülmektedir. Atina’da Platon’un akademisi varken, Aristoteles bu akedemiye 17-18 yaşlarındayken girmiş ve Plato’nun en parlak öğrencilerinden biri olmuştur. Bu okula devam ederken, Aristo’ya okuma tutkusu nedeniyle “okuyucu” lakabı verilmiştir. Bu lakabın bir başka verilme nedeni olarak da, Helenistik dönemden önce felsefe karşılıklı konuşma ve tartışma üzerineyken, Aristo’nun metinlere yönelmesi ve metinlerde kendinden önceki filozaflarla ilgili ibareler bulunması görülmektedir. Ariston’nun diyalogları günümüze ulaşmamıştır ancak bu diyalogları bu dönemde yazdığı düşünülmektedir. Platon öldükten sonra Aristo Atina’dan ayrılmıştır. Buna iki şeyin sebep olduğu düşünülse de, hangisinin doğru olduğu tam olarak bilinmemektedir. Öncelikle Platon’un yerine geçen yeğeni Spevsippos nedeniyle Aristo’nun Atina’dan ayrıldığı düşünülür.Bununla birlikte Makedonya’da doğan Aristo, Makedonya’nın bu dönemde güçenip Yunan şehirlerini tehdit etmesi nedeniyle, Atina’da meydana gelen Makedon düşmanlığı nedeniyle Atina’dan ayrılmıştır. Bu iki ihtimalinde gerçekliği bilinmemektedir.
Atina’dan ayrılan Aristoteles, Assos kenti tiranı Atarnevus’lu Herminas’ın yanına danışman olarak gitmiştir. Öğrencisi Theophrastus’la birlikte Midilli adasında coğrafya, hayvanlar ve bitkiler üzerine inceleme ve deneyler yaparlar. Bu konuda yazdığı şeylerin bu süreçte yazıldığı düşünülmektedir. Aristoteles Midilli adasında evlenmiştir. Herminas’ın yeğeni Püthias’la evlenen Aristo’nun Püthias adını verdiği bir kızı olmuştur. Daha sonra Makedonya Kralı II. Filip’e 343 yılında danışman olarak gitmiştir. Oldukça fazla kişiye hocalık yapan aristo önce Filip’in oğlu İskender’e, İskender öldükten sonra Yunan Yarımadasında kral olacak Cassender’e ve Mısır’da kral olacak olan I. Ptolemaios’a hocalık yapmıştır. Diogene Laertius, Antik Çağ filozofları ile ilgili çoğunun rivayet olduğu düşünülen bir biyografi kitabı yazmıştır. Aristo’nun, Herminas’ın Perslerin eline düşmesi sonucu öldürülmesi nedeniyle Delfi’de Herminas’a bir anıt yaptırdığı ve bu anıta şiir yazdığı düşünülmektedir. Aristo’nun Herminas adına yazdığı şiire, Diogene Laertius bu biyografi kitabında yer vermiştir.
Aristoteles’in Persler ve Yunanlar arasında etnik ayrımcılık yaptığı söylenmekte, Perslere kötü, Yunanlara iyi davranmaları gerektiğini öğrencilere öğrettiği düşünülmektedir. Bu durum kesin olmamakla birlikte, var olan bu ayrımın Aristo’dan iki yüz yıl öncesinden gelen bir durum olduğu bilinmektedir. M.Ö 335 yılında Filip’in ölmesi ile birlikte Aristo Atina’ya dönmüş ve burada felsefe amacıyla kullandığı bir yer olan Atina kent merkezindeki Lükeion’da ismi Peripatetikler olan bir felsefe okulu kurmuştur. Peripatetikler’de Aristo on iki yıl ders verir. Bu dönemde eşi Püthias’ı kaybeden filozof, Herpüllis’le evlenerek ikinci evliliğinden de adı Nikomakus olan oğlu dünyaya gelir. Aristo’nun o günden bu güne gelebilen eserlerinin, öğrencileri ile yaptığı tartışma notları olduğu düşünülmektedir. Büyük İskender M.Ö 323 yılında ölünce Makedon düşmanlığı iyice artar ve Makedon olan Aristoteles’e karşı “Herminas’ın adına ilahi yazarak, bir ölümlüyü ölümsüzleştirmek” düşüncesiyle dine saygısızlık yaptığı söylenerek dava açılmak istenir. Sonunun Sokrates gibi olmasını istemeyen Aristo, annesinin memleketi olan Eğriboz adasında Helke’ye gider. Atinalılara “Felsefeye karşı ikinci bir suç” işleme zevkini yaşatmak istemez. Filozof, M.Ö 322 yılında vefat eder. Aristoteles’e göre felsefe pratiği üç şekle ayrılır; teorik, teolik ve pratik. Teorik felsefe de mantık, fizik, biyoloji, kozmoloji, dilin doğru kullanımı gibi konular yer alırken, pratik felsefe de mutlu yaşam, arzular, devlet, erdemler, davranışlar, etik gibi konular yer alır. Teoloji ise Tanrı’nın araştırılmasıdır.
Aristoteles’in yazıları, Aristo tarafından yazılan ve yayımlanan ama bugün kaybolmuş yazılar ve Aristo tarafından yayımlanmayan ancak muhafaza edilen yazılar olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
Aristoteles’in bilinen eserleridir.
Aristoteles’İn kitaplarını okuma sırası, “Aristoteles kitapları nelerdir?” başlığı ile aynıdır.
