Ahmet Cevdet Paşa Kimdir?

Ahmet Cevdet Paşa 27 Mart 1822 yılında Osmanlı İmparatorluğu zamanında Lofça’da dünyaya gelmiştir. Türk devlet ve bilim adamı, hukukçu, tarihçi ve şairdir.

İslam hukukunu ‘Mecelle’ eserinde sağlam bir dille ele almış ve kitaplaştırmıştır. Şekil olarak Batı prensiplerini benimsese de, özünde şer-i prensiplerine bağlı kalmıştır.

Çalışma hayatında beş defa adliye, üç defa eğitim, iki defa vakıflar, bir defa içişleri ve bir defa ticaret ve ziraat bakanlığı yapmıştır.

İlk kadın romancı Fatma Aliye Hanım’ın babası olan Ahmet Cevdet Paşa 26 Mayıs 1895 yılında 73 yaşındayken hayata gözlerini yummuştur.

Ahmet Cevdet Paşa Edebi Kişiliği Nasıldır?

Ahmet Cevdet Paşa’nın ilgilendiği alanlar tarih, hukuk ve dildir. Çok yönlü bir yazar olan Ahmet Cevdet Paşa, Mecelle’yi kaleme almış ve İslam hukukunu sağlam bir dille kitaplaştırmıştır. Eserin vurgusu İslam hukukuna bağlı kalma üzerinedir. Türk Medeni Kanunu’nun kabulüne kadar yani 1926 yılına kadar yürürlükte kalmıştır.

Şiir konusunda başarılı çalışmalara imza atan Ahmet Cevdet Paşa, önce ‘Vehbi’ mahlasını kullanır, ardından ‘Cevdet’ mahlasını kullanmaya başlar. Bilimsel içerikli her konunun Türkçe ile kaleme alınabileceğini düşünmektedir.

Ahmet Cevdet Paşa Eserleri Nelerdir?

Devleti zamanında büyük işlere imza atmış olan Ahmet Cevdet Paşa tarafından yazılan eserleri şu şekilde sırayabiliriz;

1. Tarih-i Cevdet: 12 cilt olarak basılan bu kitap Osmanlı Devleti’nin 1774-1825 yılları arasındaki tarihinin nasıl olduğunu anlatmaktadır.
2. Tezakir-i Cevdet: Ahmet Cevdet Paşa yaşadığı dönemin içtimai, siyasi, ve ahlaki cephesini anlatmaktadır.
3. Kısas-ı Enbiya – Tevarih-i Hulefa: Ahmet Cevdet Paşa’nın en tanınmış eseri olan bu kitabı 12 kısımdan oluşmaktadır. Kitapta Adem peygamberden itibaren gelen peygamberlerin, İkinci Murad’a kadar Osmanlı padişalarının ve İslam halifelerinin tarihi ve hayatları anlatılmaktadır.
4. Ma’ruzat: 1839-1876 yılları arasındaki tarihi ve siyasi olayları Sultan İkinci Abdulhamid’e takdim etmek için yazılan eserdir.
5. Divançe-i Cevdet: Sultan II. Abdülhamid’in emretmesi üzerine Ahmet Cevdet Paşa gençliğinde yazdığı şiirleri bu eserinde biraraya getirmiştir.
6. Mecelle: Ahmet Cevdet Paşa tarafından yönetilen bir heyet tarafından hazırlanan eserdir.
7. Kavaid-i Osmaniye: Türk dilinin ilk dil bilgisi kitabı olan bu eseri Ahmet Cevdet Paşa Keçecizade Fuad Paşa ile beraber yazmıştır.
8. Bunların dışında yine Ahmt Cevdet Paşa tarafından yazılmış olan ve farklı konulardan bahseden eserler, Belagat-ı Osmaniye Kavaid-i Türkiye, Adab-ı Sedat fi ilm il Adab, Takvim-ül Edvar Miyar-ı Sedad, Asar-ı Ahd-i Hamidi, Hülasatül Beyan fi Te’lifi’l Kur’an, Ma’lumat-ı Nafia’dır.

Ahmet Cevdet Paşa Sözleri ve Alıntıları Nelerdir?

Ünlü devlet adamı Ahmet Cevdet Paşa tarafından söylenen ve eserlerinden alınan alıntıları sizler için derledik. Bu yazıları şu şekilde sıralayabiliriz;

1. Bir şeyi vaktinden önce elde etmek isteyen kimse, o şeyden mahrum olur.
2. Ölüler hakkında ister mü’min, ister müşrik olsunlar, kötü söz söylemeyin. Bu söz onlara erişmez. Fakat dirileri incitir.
3. Evvel gelip geçenlerde bize ibret alacak şey çoktur. Ölüm ırmağının girecek yerleri var, ama çıkacak yeri yoktur. Büyük küçük hep göçüp gidiyor, giden geri gelmiyor. Artık kati olarak anladım ki, herkese olan bana da olacaktır.
4. Öyle! Gençlik her şeyin sonunu düşündürmeye fırsat vermez.
5. İslam çağlarının en hayırlısı sahabe zamanıdır. Onların hepsi hidayet yıldızlarıdır. Kur’an-ı Kerim’in tefsiri onlardan öğrenildi. Bunca Hadis-i şerifler onlardan işitildi. Dinin hükümleri onlardan alındı. Onlardan öğrendiğimiz din kaidelerini ele alıp da onların hareketlerini muhakeme etmek bizim haddimize mi?
6. İlim öğrenmek, erkeklere de kadınlara da farzdır.
7. Önceleri Arap edebiyatçıları, Kur’an’ın ayetlerini bazı şiirlerle kıyaslamak istediler. Sonunda hiçbirine ve hatta insan sözüne benzemediğini anladılar.
8. Mala, mülke, olma mağrur, deme var mı ben gibi. Bir muhalif yel eser, savurur harman gibi!
9. Allah korkusunu kalbinden çıkarma. Zira o senin dışını nasıl görürse iç yüzünü de öyle görür. Allah’a en yakın olan ona ameliyle en çok yaklaşandır.
10. Ekmeğin büyüğü hamurun çoğundan olur. Bundan dolayı bir hükümetin kurucuları, ne kadar fazla olursa, o hülümetin büyüklüğü de o kadar fazla olur.
11. Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız, doğru yolu bulursunuz.
12. Ahmet Cevdet Paşa’nın kızı Fatma Aliye Hanım, ilk kadın romancımız olarak bilinir de onun Hristiyanların itirazlarına karşı İslamiyet’i kalemiyle müdafaa ettiğini kaç kişi bilir?
13. İbadetlerin efdali, en kıymetlisi, fıkh öğrenmek ve öğretmektir.
14. İşte dünyanın hali budur. Kişi ne kadar çok yaşasa da sonu fani olmaktır. Baki olan ancak Allah’tır. Bu konağa her gün gelip giden çok, ama dönüp gelen yoktur.
15. Kişi sebepleri hazırlamalıdır. Lakin yardımı Cenab-ı Hakk’dan bilmelidir. Yoksa kendini beğenen sonra utanır ve kendi kuvvetine güvenen daima aldanır.
16. Akıl ve fikir ile diğer hayvanlardan üstün olan insan, kendisini yoktan var eden Halık’ına ibadet için yaratılmış bir mahluktur. Bu ibadet iki sözle hulasa olunur: Allah’ın emrine hürmet ve tazim, mahlukata şefkattir.
17. Müslümanlarca en fazla itina gösterilecek şeylerden biri de ahlakı düzeltmektir. Kibir, bencillik, kendini beğenmişlik ve gönül kırmak gibi kötü huylar Müslümanlara asla yakışmaz.
18. Birkaç günlük ömre aldanıp da yarın Allahh’ın huzurunda mahçup olmayınız.
19. Çünkü hilafet, Müslümanlar arasında bağlılığı ve birliği sağlayacak, tek merkezde toplanmalarına vasıta olacak bir makamdır.
20. Devletlerin gerçek gelirleri halkın servetine dayanır. Onun için devlet gelirini arttırmak, halk servetini çoğaltmakla olur.
21. Allah’ın sevdiğini seviniz. Allah’ı can u gönülden seviniz. Allah’ın kelamından ve zikrinden usanmayınız.
22. Düşünmüyorlardı ki, güneş balçıkla sıvanmaz ve Allah’ın yaktığı mum, onların soğuk nefesleriyle sönmez.
23. Şimdi sana bugün hayırlı ve yarın faydalı olana gel.
24. Bir kimsenin kalbini kırmaktan sakınmak gerekir. Aziz ve Müntakim (İntikam alıcı) olan Allahü Teala, kalbi kırık olanlara yardım eder ve çok defa zalimin cezasını ahirete bırakmayıp dünyada verir.
25. Nasihat edecek olduğunda sözü kısa söyle. Zira söz, uzun olursa bazısı bazısını unutturur.
26. İnsanların sırlarını meydana çıkarma. Dıştan gördüğün halleri ile iktifa et.
27. İnsanoğlu yaşlandıkça iki şey onda gençleşir; Mal sevgisi ve çok yaşama arzusu.
28. Nefsini ıslah et temizle, insanlar sana doğru olur.
29. İnsan dünyaya gelir. Genç olur, ihtiyar olur, şöyle olur, böyle olur. Sonunda ölür.
30. Korkaklıkta ar ve ileri gitmekte şeref ve izzet var. Halbuki kişi korkaklık ile kaderden kurtulamaz.

Ahmet Cevdet Paşa Kitapları Kitap Vadisi’nde!

Ahmet Cevdet Paşa yaşadığı dönemin en önemli isimlerinden olan yazar, hukukçu, devlet adamı, bilim adamı, tarihçi ve askerdir. Dönemin en önemli eserlerini veren yazarın tüm kitaplarını uygun fiyatlarla Kitap Vadisi’nden satın alabilirsiniz. Ayrıca Osmanlı tarihine meraklı sevdiklerinize de bu eşsiz eserleri hediye edebilirsiniz. Kendi kütüphaneniz için veya sevdiklerinizi mutlu etmek için alacağınız en güzel kitap seçenekleri Kitap Vadisi’nde sizleri bekliyor.