Konstantinopolis’in Düşüşü

Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Roma İmparatorluğu'nun mirası yüzyıllarca Doğu Roma İmparatorluğu'nda, ya da sonradan tarihçilerin verdikleri adla Bizans İmparatorluğu'nda yaşadı. 1453'te Fatih Sultan Mehmed'in komuta ettiği 80.000 kişilik Osmanlı gücü harekete geçtiğinde İmparator XI. Konstantinos'un yönetimindeki Bizans İmparatorluğu küçük bir kırsal alanla çevrelenmiş, ama tarihi surlarıyla çok iyi korunabilen bir kentten, Konstantinopolis'ten ibaretti. Dört ay süren kuşatma, karada, denizde ve surları havaya uçurmak veya bunu engellemek için karşılıklı olarak lağım (tünel) kazan askerler nedeniyle yer altında şiddetli çatışmalara sahne oldu. Osmanlı ordusu tarihin gördüğü en güçlü toplarla kent surlarını günlerce dövdü. Hatta Bizans tarihçisi Kritovulos'a göre bu kuşatma savaşında uzun menzilli yeni bir havan topu tasarlamanın onuru da II. Mehmed'e ait oldu. Sonunda Osmanlı kuvvetleri kente girdiler. Padişah da 29 Mayıs'ta öğle civarına kadar kara surlarının dışında kaldıktan sonra at üstünde kente girerek Ayia Sofia'ya gitti. Konstantinopolis'in Düşüşü; Osmanlıların Bizans'ı Fethi bu konuda yazılmış kitaplardan oldukça farklı. Eserin ilk bölümünde John Haldon Bizans'ın tarihçesini, politik dünyasını, askeri örgütlenmesini ve dış dünyayla ilişkilerini araştırıyor. İkinci bölümü yazan Stephen Turnbull ise Konstantinopolis savunmasının Bizans tarihi boyunca daima temel dayanağı olan kent surlarını inceliyor. Kitabın son bölümünde kuşatma öncesindeki hazırlıklar anlatıldıktan sonra, kent çevresinde ve surlarda cereyan eden savaş ele alınıyor. Bölümün yazarı David Nicolle her iki tarafın kumandanlarını, askeri kuvvetlerini, kullandıkları teknolojileri inceliyor ve bir savaş muhabiri gibi bizi adım adım sona, kentin düşüşüne götürüyor. Konstantinopolis'in Düşüşü; Osmanlıların Bizans'ı Fethi'da yer alan çok sayıda renkli resim, harita ve illüstrasyon kitabın son derece rahat okunan anlatımını destekliyor. Tarihçi John Haldon, Princeton Üniversitesi'nde öğretim üyesi, çok sayıda eseri var, bunlardan Bizans Tarih Atlası, yine Ali Özdamar çevirisiyle Kitap Yayınevi tarafından yayınlandı. Tarihçi Stephen Turnbull, Leeds Üniversitesi'nde öğretim üyesi, askeri tarih alanında çalışıyor, Japon askeri tarihi üzerine birçok eser kaleme almış. Tarihçi David Nicolle'un da Ortaçağ askeri tarihi ve İslam savaş sanatı üzerine birçok eseri var.