Bir kimlik kriziyle karşı karşıya kalındığında, bunlardan biri; padişahın örf ve adet meşruiyetini yok
etmekti; yani, İslam'dan öncesi ve İslamın kabulünden sonra, padişahı yüceltme tesbihi gibi, millet
birliği ve uyumunun neden olduğu ilkesi ortaya atılır. Bu geleneksel meşruiyet, birlik yaratmada
önemli bir rol oynamıştır. Anayasada yaşanan ilk şey, monarşinin geleneksel meşruiyetini yitirmesi ve
halk nezdinde itibarını kaybetmesi olacaktır. Meşrutiyet dönemindeki ikinci olay, dinin aşkın
konumundan düşmesi olur. Bununla birlikte, dini inkar, en azından çoğu yerde anayasaya aykırı
değildi. Üçüncü olay, anayasacılık ile ulusal birlik ve ardından bir bakıma İran tarihinde, Türklerin
İran'ı yönettiği dönem ve anayasa öncesi çok önemli bir anı ortadan kaldırmak için bu birleşme
gerçekleşir ki, bu tam da “kırk parçalı kimlik”tir. Ancak Türk yönetiminin bin yıllık İran yönetiminden
ayrı bir kimliğe patolojik dönüşle birlikte, bir şekilde toplumun makro düzeyinde örtük ve şiddetli bir
kimlik kriziyle karşı karşıya gelir. Ancak Safevi ve Kaçar toplumunda dinin oynadığı ana rol, bu
dönemde oynayamazdı. Bunun yerine, yeni entelektüel unsurlar gelmiş ve din bireyselleşmek zorunda
kalmıştı. Nitekim bu hassas dönemde İranlıların kimliği din, monarşi, modernite, yani İranlılık, İslam
ve Batı modernliği gibi dağınık unsurlardan oluşuyordu.
Menü
Sepete Ekle
