Türkiye’de tek-parti rejiminin sona ermesi, genellikle demokrasiye ya da çok-partili hayata geçis dönemi olarak adlandirilir. CemilKoçak, “Türkiye’de Iki Partili Siyâsî Sistemin Kurulus Yillari (1945-1950)” adli kitap dizisinde, yerlesik sayilan tarihsel kabulleritartismaya açiyor ve bu adlandirmayi sorguluyor. Rejimin degismesi, fakat dönüsememesi, bu sürecin temel özelligidir. Içinde yasadigimiz siyâsî sistem ve bu sistemin kurulus sürecinin yol açtigi sorunlar, bu dönemin de ürünüdür. Bu kapsamli arastirma, üzerinde hayli tartisilan dönemi, bütün boyutlariyla ve derinlemesine yeniden ele almayi öneriyor. Bunu önerirken yalnizca dis politika gelismelerini ya da iç siyâsî tartismalari degil, bunlarin ayni anda isledigi dinamik bir analizi hesaba katiyor. Belgeler, anilar, dergiler, gazeteler, diplomatik raporlar ile arastirmalar temelindeki tartismalarla analiz çerçevesini genis bir ufka yerlestiriyor. Cemil Koçak, Türkiye’de Millî Sef Dönemi (1938-1945) adli arastirmasinin devami niteligindeki bu kitap dizisiyle, Türkiye siyâsî tarihinin tartismali dönemlerinden birinin en ayrintili ve en kapsamli panoramasini gözler önüne seriyor. Iktidar ve Demokratlar, Demokrat Parti’nin kurulusunun ardindan iktidar ve muhalefet iliskilerini ele aliyor. Serbest Cumhuriyet Firkasi deneyimi karsilastirmasi, DP üyelerinin muhalif geçmisleri, tek-parti iktidarinin muhalifler üzerindeki denetim çabalari ve muhalefete siyasi alanda iktidarin biçtigi rol bu ciltte tüm ayrintilariyla gözler önüne seriliyor. Amerika ve Sovyetlerle iliskiler, soguk savas döneminin politik silahlari ve diplomasinin Türkiye siyaseti üzerindeki etkisi de tartismanin çerçevesini çiziyor.