Çerkes Ethem

Milli Mücadele’nin ilk yılları...

Kurtuluş için canını dişine takmış bir avuç insan, doğu cephesinde, güney cephesinde, batı cephesinde canlarını ortaya koymuşlar, kelle koltukta savaşıyorlardı. Doğu denince akla Kazım Karabekir Paşa gelirdi. Güneyde ise Şahin Bey vardı. Hani bir ilçeye da adını vermiş olan Şahin Bey. Batı Cephesi mi? Demirci Efe, Çerkes Ethem. Kazım Karabekir, doğu ordusunun paşasıydı. Mustafa Kemal Paşa Erzurum’a geldiğinde karşısına dikilmiş, “Askerlerim ve ben emir ve komutanıza hazırız paşam!” demişti. Şahin Bey ise vatanı uğruna şehit olmuştu. Demirci Efe ile Çerkes Ethem mi? Demirci Efe ile Çerkes Ethem düzenli orduya kurban edilmişlerdi. Demirci’nin ismi unutulmuş, türkülerde bile Demirci’ye katılarak onun emri altına girmiş olan Yörük Ali Efe öne çıkmıştı. Çerkes Ethem’e gelince onun akıbeti en elem vereniydi. Sekiz atlı ile başladığı mücadelede, dört bin kişilik bir orduya kumanda edebilecek güce erişmişti. Batı cephesinde Yunanlılara karşı verdiği mücadele yanında Anadolu’da çıkan isyanları bastırmada maharetleri görülmüştü. Bir süre el üstünde tutuldu. Sonrası mı? Çarklar işlemeye başlamış, kumpas kurulmuştu. Köşeye sıkışan kedinin bile ne yapacağı belli olmazken, onun üstüne üstüne gidilmiş, hata yapması için elden gelen her şey yapılmıştı. Üstüne gelinen kişinin de hata yapması kaçınılmazdı. Hatalar yaptı. En sonunda aylarca düşman olarak savaştığı Yunanlılara sığındı. Hain miydi, değil miydi? Bu muamma olarak kaldı. Bizim yaptığımız, olayların gidişatından yola çıkarak onun ne gibi zorluklarla son kararı verdiğini açığa çıkarmaktı.

Ayrıca Ankara’da, Büyük Millet Meclisi’nde neler olmuştu? Milli Mücadele’nin merkezi meclis, bu durumlara nasıl tepkiler vermişti? Bu kitapta hem Milli Mücadele’nin ilk yıllarını, hem de Çerkes Ethem’in mücadelesini bulacaksınız.