Borsa Risalesi: Hava Oyunları

Türkiye’nin önemli bir borsa geçmişinin olduğu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın tarihinin 19. yüzyıla kadar gittiği yönündeki ifadeler adeta bir tekerleme olarak söylenegelmekle birlikte, bu hususta referans gösterilen kaynaklar bir elin parmaklarını geçmemektedir. Ülkemizin 19. yüzyıldaki finansal koşullarına ilişkin Türkçede mevcut birincil kaynaklar oldukça yetersizdir. Bu tespitle söze başlayan Celali Yılmaz’ın Osmanlıcadan günümüz Türkçesine uyarladığı sıradışı bir metin Hava Oyunları. Nam-ı diğer; Konsolidenin Hava Oyunlarıyla Sair Muamelat Hakkında Müstakrazat-ı Maliyyeye Dair Risale. Dersaadet Tahvilat Borsası’nın ilk komiseri (ilk borsa başkanı) olan Abidin Paşa’nın kendisi küçük, önemi büyük çalışması, Türk finans piyasalarının tarihsel olarak çözülememiş olan iki temel problemine değinmekte: finansal piyasalarda güven (eksikliği) ve kamu borçlanmaları (fazlalığı) sorunları. Abidin Paşa’nın 1874’te yazdığı Hava Oyunları’nda, Osmanlı borsa pratiklerine dair tüm soruların cevaplarını ve borsanın çok canlı bir tasvirini bulacaksınız.