Asyanın Çöllerinden

Dünya ne kadar büyük! Bizim dünya gezginimizin memleketi yukarıda İsveç’te ve kendisi aşağıda Taşkent’te araştırma gezisine başlıyor. Burada başlıyor bilinmeyen bölgeler, ayrıca yokluklar, maceralar, sonsuz yalnızlık. Ve bu yolda biz, aşağıdaki öykü-lerde ona ruhen eşlik edeceğiz. Bu öyküler yayımcının lütufkâr izniyle; “Durch Asiens Wüsten von Sven Hedin” (Verlag von F. A. Brockhaus’in Leipzig) kitabından alınmıştır.

Bremen 1909, Fritz Gansberg

1923’de Hedin bir dünya gezisine kalkışır ve Kuzey Amerika, Japonya, Moğolistan, Sibirya ve Avrupa kıtasında kalan Sovyet bölgelerini gezer; 1927-35 yıllarında Çinli, Danimarkalı, Alman ve İsveçli bilim adamlarıyla işbirliği yaparak Gobi çölünü ve Çin’in Sinkiang eyaletine bağlı Doğu Türkistan’ı (ve Urumçi’yi) gezer ve araştırır; bu arada çalışmalarının ağırlık noktasını oluşturan coğrafya araştırmalarının yanı sıra etnografik, tarihi, meteorolojik, zoolojik, paleontolojik ve arkeolojik incelemeler de yapar.

Hedin’in, yaptığı gezilerle Orta Asya’nın, özellikle Tibet’in tanınmasında çok önemli katkıları olmuş ve bilim olarak coğrafyayı teşvik etmiştir. Çok sayıda ve sayısız baskılar yapan popüler yayımları dışında bilimsel eserleriyle de tanınır. Elinizdeki eser Hedin’in en popüler eserlerindendir ve ilk olarak 1899 tarihin-de çıkmıştır. 1894-97 Pamir bölgesine ve Takla Makan Çölü’ne yaptığı gezilerini konu almaktadır.

Prof. Dr. Ali Osman Öztürk