ABD Gölgesinde Arap Baharı ve Mısır

Orta Doğu bölgesi dünya üzerinde çok özel bir önem ve konuma sahiptir. Orta Doğu coğrafi konumu, kültürel özellikleri ve sahip olduğu yer altı ve yer üstü kaynakları ile tarihe yön vermiş çeşitli medeniyetlere beşiklik etmiştir. İlk yerleşik hayat, ilk yazı, ilk tarım faaliyetleri, ilk yazılı kanunlar ve ilk dinler hep bu bölgede ortaya çıkmış ve zenginleşmiştir.

Tunuslu 26 yaşındaki Muhammed Buazizi isimli vatandaşın kendisini ateşe vermesiyle başlayan isyan ve değişim hareketi sonucu Tunus halkı protesto ve gösteriler düzenlemeye başlamış, hükümet güçleriyle protestocu halk arasında yoğun çatışmaların yaşandığı gösteriler sonucu 23 yıldır iktidarda olan Zeynel Abidin Bin Ali 14 Ocak 2011’de iktidarı bırakarak yurt dışına kaçmıştır. İlk olarak Tunus’ta başlayan protestolar, domino etkisi ile benzer sorunlar yaşayan Arap dünyasına yayılmıştır. Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın tamamına yayılan Arap hareketleri, Mısır’da 30 yıllık diktatör Hüsnü Mübarek’in, Libya’da ise 42 yıllık diktatör Muammer Kaddafi’nin devrilmesiyle sonuçlanmıştır. Arap Baharı Orta Doğu için kırılma anlarından biridir.

İsrail’in güvenliği, İran’ın kontrol altında tutulması gibi sebeplerle ve Orta Doğu politikaları çerçevesinde ABD, Muhammed Mursi’ye yapılan darbe sürecinde etkin rol oynamıştır. Mısır’da gerçekleştirilen askeri darbenin ardından Sisi yönetiminin binlerce Müslüman Kardeşler üyesini katletmesi ve hapse atmasına yönelik ABD’nin tepkisizliği bu durumun açık bir göstergesi olarak kabul edilebilir. Darbe sonrası dönemde bile ABD yönetimi Mısır’a olan askeri ve mali yardımlarını devam ettirmiş, ülkede yaşanan insan hakları ihlallerine karşı tepki göstermemiştir. Her fırsatta demokrasiden dem vuran ABD bu süreçte sessizliğini korumuş ve konumunu belli etmiştir.